Avanos Güzel Sanatlar Meslek Yüksekokulu

TIBBİ ve AROMATİK BİTKİLER PROGRAMI HAKKINDA

Dünya Sağlık Örgütü’ne göre günümüzde dünyada kullanılan tıbbi ve aromatik bitki sayısı 20.000 civarındadır. Bunlardan 4.000 adet drog yaygın bir şekilde kullanılırken halen dünyada 2.000 kadar tıbbi bitkinin ticareti yapılmaktadır.

Türkiye coğrafi konumu, iklim ve toprak özelliklerinin farklılığı ve üç farklı fito-coğrafik (Avrupa-Sibirya, Akdeniz, İran-Turan) bölgenin birleşme noktasında bulunması nedeniyle zengin bir bitki örtüsüne sahiptir. Floramızda yaklaşık 12.000 bitki taksonu bulunmakta olup endemik bitki sayısı ise 3500 civarındadır. Tıbbi olarak kullanılan bitkilerin sayısı ise 500 civarında olup, neredeyse tamamı doğal olarak yetişmektedir.

Tıbbi ve aromatik bitkileri; içermiş oldukları bazı etken maddeleri nedeniyle sağlık, parfümeri, kozmetik, gıda, doğal boya ve tarımsal mücadele gibi alanlarda kullanılan veya kullanılma potansiyeli olan bitkiler olarak tanımlayabiliriz. Gıdalara çeşni olarak kullandığımız baharatlar da, son yıllarda hızla yaygınlaşan bitkisel çaylar ve gıda takviyeleri de bu gruba dahildir.

Tıbbi ve aromatik bitkiler biyoaktif sekonder metabolitler olan steroidleri, flavonoidleri, saponinleri, alkaloitleri, terpenleri ve fenolik bileşikleri içermektedir. Bu sekonder metabolitler antimikrobiyal, antifungal, antialerjik, antidiyabetik, kardiyovasküler sistemi koruyucu, antioksidan, antikanser, antitiroid, antihistaminik, antimalaryal, antihelmintik, antienflamatuvar, antihipertansif, spazm çözücü ve ağrı kesici özelliklere sahiptir. Son yirmi yılda tıbbi ve aromatik bitkilere olan talep bu özelliklerinden önemli ölçüde artmıştır ve bu eğilim halen hızla devam etmektedir.

Tıbbi ve Aromatik Bitkiler Programı, Türkiye'nin sahip olduğu geniş bitki çeşitlerinden tıbbi ve aromatik olarak kullanılan bitkileri tanıyabilen, bu bitkilerden drog elde etme yöntemlerini bilen, tıbbi ve aromatik laboratuvarındaki cihazları kullanabilen, kaybolma riski altındaki bitkileri kültüre alarak yetiştiren, bilimsel temele dayalı akılcı bir yaklaşımla toplumdaki bilinç düzeyinin yükseltilmesi yönünde çalışmalar yapan, tıbbi ve aromatik bitki gen kaynaklarının korunması, sürdürülebilir tıbbi ve aromatik bitkiler ticaretinin sağlanması konularında çalışabilecek teknik eleman yetiştirme amacıyla eğitim faaliyetlerini yürütmektedir. Diğer yandan, ilaç endüstrisi için bu bitkilerin özelliklerinin ve etkili maddelerinin belirlenmesi; bu bitkilere tedavi gücünü veren etkili maddelerin artırma çalışmalarının yapılması amaçlanmaktadır.

TIBBİ VE AROMATİK BİTKİLER PROGRAMI MEZUNLARININ

İSTİHDAM ALANLARI

Tıbbi ve Aromatik Bitkiler Teknikerleri; Tıbbi bitkiler ithal ve ihraç eden firmalar, bitkisel ilaç imal eden laboratuarlar, bu bitkilerin yetiştiriciliği yada toplayıcılık faaliyetlerinde bulunan sektörler, tıbbi bitki drogları üreten ve satışı yapan işyerleri, aktarlar, güzellik salonları, bitkisel ilaç yapan ve satan eczaneler, aromaterapi merkezleri, parfümeri ve kozmetik sanayinin yanı sıra Tarım, Çevre ve Orman Bakanlığı bünyesindeki ilgili kuruluşlar, narkotik bitkiler ve bitkisel kökenli kaçakçılıkla ilgili kriminoloji ve adli tıp laboratuarları, gümrüklerde ithal ve ihraç bitkisel ürünlerin kontrolleri, üniversitelerin ilgili bölümlerinde yer alan herbaryum ve bitki laboratuarlarında yardımcı teknik personel olarak istihdam edilebilirler. Bunun yanı sıra kendi üretim alanlarını oluşturarak üretici olabilirler. Bu programı tamamlayanlar 2 yıllık ön lisans mezunu statüsünde olacaklarından Ziraat Fakültelerinin Bitkisel Üretim Bölümlerine dikey geçiş yapabilirler.

Tıbbi ve Aromatik Bitkiler Programından mezun olan öğrencilerimizin Dikey Geçiş Sınavı ile yerleşebileceği Lisans Programları;

Programımızda eğitim-öğretim faaliyetleri 3 Öğretim Elemanı ile yürütülmekle beraber, üniversite bünyesinde kadrolu olan, alanla ilgili diğer Öğretim Görevlisi ve Öğretim Üyeleri de Tıbbi ve Aromatik Bitkiler programı öğrencilerimizin derslerine girmektedirler. Programımızda; 360 dekar bölüm arazisi bulunmakta bunun yanı sıra dersler laboratuar ve projeksiyonlu sınıflarda yürütülmektedir.